อะมัลทางจิตใจมีความสำคัญมาก เพราะเป็นเงื่อนไขสำคัญที่ทำให้อะมัลทางกายมีความถูกต้องและได้รับการยอมรับ อะมัลทางจิตใจมีมากมายหลายชนิด เช่น อีมาน อิคลาศ ตักวา ตะวักกัล ความหวัง(الرجاء) ความกลัว (الخوف) ความรู้สึกคล้อยตาม (الانقياد) ความรู้สึกเกรงขาม (الرهبة) โกรธ (البغض) รัก (المحبة) ฯลฯ
หากอะมัลทางใจมีความถูกต้องเพียงใด อะมัลทางกายก็ยิ่งมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น แต่หากอะมัลทางจิตใจบกพร่องหรือเสียศูนย์ อะมัลทางกายก็จะบกพร่องและเสียศูนย์ตามไปด้วย ถึงแม้จะมีจำนวนมากมายเพียงใดก็ตาม “และเรามุ่งสู่ส่วนหนึ่งของการงานที่พวกเขาได้ปฏิบัติไป แล้วเราจะทำให้มันไร้คุณค่ากลายเป็นละอองฝุ่นที่ปลิวว่อน”(อัลฟุรกอน:23)
อะมัลทางจิตใจมีเงื่อนไข 2 ประการ คือ ความรัก (المحبة)และความสัจจริง (الصدق) ความรักทำให้เราทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งโดยไม่รู้สึกเบื่อหน่าย หรือเกียจคร้าน ความสัจจริงทำให้เรามีความจริงใจ ไม่หวังผลตอบแทนใดๆ คนที่เกียจคร้านกระทำสิ่งใดแสดงว่าเขายังไม่รักสิ่งนั้นจริง และคนที่หวังการตอบแทนแสดงว่ายังไม่มีความจริงใจพอ ดังกรณีคนนอนหลับหลังจากตรากตรำกับงานหนัก ถึงแม้ร่างกายจะอ่อนเพลียเพียงใด แต่เมื่อมีคนที่เขารักมาปลุกถึงบ้าน เขาจะต้องรีบลุกมาต้อนรับอย่างแน่นอน ยามนั้น ความเกียจคร้านจะหายไปเหมือนปลิดทิ้ง ความสุขและความจริงใจจะเข้ามาแทนที่
เช่นเดียวกันกับความรักในอัลลอฮฺและเราะซูลของบรรดาเศาะฮาบะฮฺ ซึ่งพวกเขามีความรักและสัจจริงต่ออัลลอฮฺและเราะซูล ดังนั้นพวกเขาจึงสามารถสร้างสิ่งอัศจรรย์มากมายที่แสดงถึงความรักที่แท้จริงและความสัจจริงที่เที่ยงแท้
(สรุปจาก http://www.alhawali.com/index.cfm?method=home.SubContent&ContentId=5034)
