คำถาม: “ในยุคของเรา มีการเรียกร้องสู่ที่อิสลามแตกต่างกันไป เราอยากให้ท่านให้รายละเอียดที่ชัดเจนเกี่ยวกับลักษณะของศาสนาอิสลามที่ท่านเรียกร้อง เพื่อไม่ให้เราสับสน”
คำตอบ โดยเชคยูซุฟ อัลกอรฎอวีย์
1- อิสลามสื่อสารกับปัญญา และอาศัยปัญญาในการทำความเข้าใจศาสนาและสร้างสรรค์โลก
อิสลามเรียกร้องสู่วิทยาศาสตร์ อีกทั้งเรียกร้องให้มีความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และนำวิธีการที่ทันสมัยที่สุดมาใช้ และทำตามหลักวิทยาศาสตร์ในทุกด้าน
การคิดการคิดใคร่ครวญเป็นศาสนกิจประเภทหนึ่ง
การแสวงหาความรู้ทุกประการที่สังคมมีความจำเป็นถือเป็นพันธกรณีระดับฟัรดู
ความล้าหลังทางวิทยาศาสตร์ ถือเป็นความผิดและอาชญากรรมร่วมสมัย
2- อิสลามที่เรียกร้องสู่การอิจติฮาด-วิเคราะห์สังเคราะห์-และนวัตกรรม ต่อต้านการยึดติดและการลอกเลียนแบบ อีกทั้งเชื่อมั่นในการก้าวให้ทันความก้าวหน้าและการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
ชะรีอะฮ์ไม่มีปัญหากับสิ่งใหม่ ๆ และไม่อับจนหนทางในการแก้ไขปัญหาใด ๆ แต่เป็นความบกพร่องทางความรู้หรือเจตจำนงความมุ่งมั่นของชาวมุสลิม
ในสมัยของเรา การอิจติฮาดได้กลายเป็นสิ่งจำเป็นที่เลี่ยงไม่ได้ เป็นสิ่งจำเป็นตามบทบัญญัติศาสนาและตามสภาพความเป็นจริงของสังคม ผู้ที่มีคุณสมบัติและความรู้ความสามารถเพียงพอ ไม่ว่าจะเป็นการอิจติฮาดแบบคัดเลือก หรือการอิจติฮาดเชิงสร้างสรรค์ ไม่ว่าจะเป็นรายบุคคลหรือองค์คณะ การอิจติฮาดบางส่วนหรือทั้งหมดทุกประเด็น
3- ศาสนาอิสลามมีอัตลักษณ์ในความเป็นทางสายกลางในทุกสิ่ง และบัญญัติให้ทางสายกลางเป็นหนึ่งในคุณลักษณะพื้นฐานของประชาชาติอิสลาม
อิสลามเป็นความสมดุลเชิงบวกในทุกด้าน ทั้งด้านความเชื่อและการปฏิบัติ ด้านวัตถุธรรมและนามธรรม ให้ความสมดุลระหว่างจิตวิญญาณและวัตถุธาตุ ระหว่างสติปัญญาและจิตใจ ระหว่างโลกนี้และโลกหน้า ระหว่างสิทธิและหน้าที่ และอื่น ๆ ตลอดจนสร้างสมดุลที่ยุติธรรมระหว่างปัจเจกและสังคม โดยมิให้ปัจเจกบุคคลได้รับสิทธิและเสรีภาพมากเกินไปจนกระทบต่อผลประโยชน์ส่วนรวมเหมือนสิ่งที่ทุนนิยมกระทำ แต่ก็ไม่ได้ให้อำนาจให้สังคมครอบงำและกดดันปัจเจกให้เหี่ยวเฉา ไร้แรงจูงใจและความทุ่มเท ดังเช่นที่ลัทธิคอมมิวนิสต์และลัทธิสังคมนิยมสุดโต่งกระทำ
4- อิสลามมีลักษณะเป็นสัจนิยม ( Realism ) มองโลกตามความเป็นจริง ไม่ได้ลอยอยู่ในโลกของอุดมคตินิยม และไม่ปฏิบัติต่อมนุษย์เหมือนเป็นเทวดา แต่เป็นมนุษย์ที่มีผิดมีถูก ยอมรับในความอ่อนแอของมนุษย์
อิสลามจึงส่งเสริมความดีและยับยั้งความชั่ว กำหนดบทลงโทษ เปิดประตูแห่งการกลับใจ ยอมรับเหตุผลข้อจำกัด บัญญัติการลดโทษและข้อยกเว้นในกรณีต่างๆ เช่น กรณีไม่เจตนา หลงลืม หรือถูกบังคับ
อนุญาตให้ใช้หลักความเป็นจริงที่ต่ำกว่า เมื่ออุดมคติอันสูงส่งเป็นไปไม่ได้
5- อิสลามให้เกียรติผู้หญิง และถือว่าผู้หญิงเป็นบุคคลที่มีความสามารถเต็มตามกฎหมาย มีสิทธิและหน้าที่แห่งตน อิสลามปกป้องดูแลผู้หญิงในฐานะลูกสาว ภรรยา และมารดา อีกทั้งเป็นสมาชิกของครอบครัวและสังคม ตลอดจนให้มีส่วนร่วมในศาสนพิธี การเรียนรู้และในการทำงาน
6- อิสลามเชื่อว่าครอบครัวเป็นพื้นฐานของสังคม และการแต่งงานนั้นเป็นพื้นฐานของครอบครัว ดังนั้น ศาสนาอิสลามจึงเรียกร้อง ส่งเสริมสาเหตุ และขจัดอุปสรรคทางเศรษฐกิจออกจากเส้นทางของการสร้างครอบครัว ผ่านการศึกษาและการบัญญัติกฎหมาย ปฏิเสธประเพณีจอมปลอมที่ทำให้การแต่งงานมีอุปสรรคและล่าช้า เช่น สินสอดทองหมั้นที่มีมูลค่าสูง ความฟุ่มเฟือยในเรื่องของชำร่วย ของขวัญ งานเลี้ยงและงานแต่งงาน รวมถึงการจัดเครื่องเรือน เครื่องนุ่งห่มและเฟอร์นิเจอร์ เครื่องประดับ และค่าใช้จ่ายอื่นๆ
7- อิสลามให้ความสำคัญกับการศึกษาและการอบรมสั่งสอน ยิ่งกว่ากฎหมาย เพราะกฎหมายไม่ได้สร้างสังคม แต่สร้างโดยการศึกษาอย่างต่อเนื่อง การชี้นำที่ลึกซึ้ง
พื้นฐานของการฟื้นฟูศิลปวิทยาและการเปลี่ยนแปลงทุกอย่างคือ คนที่มีความคิดและมโนธรรม มีศรัทธาและศีลธรรม และคนดีจึงเป็นพื้นฐานของสังคมที่ดี
8- อิสลามสร้างสังคมบนสายสัมพันธ์ของภราดรภาพและความสามัคคีในหมู่สมาชิกสังคม ไม่มีที่สำหรับความขัดแย้งทางเชื้อชาติ ความขัดแย้งทางศาสนา ความขัดแย้งทางชนชั้น หรือความขัดแย้งทางนิกาย. ทุกคนเป็นพี่น้องกันโดยพันธนาการของการเป็นบ่าวของอัลลอฮ์ และการเป็นบุตรของอาดัม
“إن ربكم واحد، وإن أباكم واحد”
“พระเจ้าของพวกท่านองค์เดียวกัน บรรพบุรุษของท่านคนเดียวกัน”
ความเห็นต่างระหว่างมนุษย์เป็นความประสงค์และปรีชาญาณของอัลลอฮ์ผู้ทรงฤทธานุภาพ และในวันแห่งการฟื้นคืนชีพพระองค์จะตัดสินความเห็นต่างระหว่างพวกเขา
9- อิสลามไม่ยอมรับโหราศาสตร์ และไม่มีชนชั้นนักบวชที่ผูกขาดศาสนาและมโนธรรมและปิดประตูการสื่อสารกับอัลลอฮ์ยกเว้นผ่านทางพวกเขา
ในศาสนาอิสลาม คนทุกคนเป็นนักการศาสนา และไม่จำเป็นต้องมีคนกลางระหว่างคนกับพระเจ้า เพราะทุกคนอยู่ใกล้พระเจ้ายิ่งกว่าเส้นเลือดที่ลำคอ
นักปราชญ์ด้านศาสนาเป็นเพียงผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านเท่านั้น และการอ้างอิงถึงก็เฉกเช่นเดียวกับการอ้างอิงทุกคนที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในสาขาวิชาของตน
เผยแพร่ผ่านเว็บไซต์ซีเอ็นเอ็น CNN
https://arabic.cnn.com/middleeast/2014/06/07/qardawi-islam
แปลสรุปโดย Ghazali Benmad
